„Rewolucja konserwatywna. Polska 2019”

– rozmowa z Agatą Bielik – Robson

 

 

Zaproponowany temat – „Rewolucja konserwatywna. Polska 2019“ okazał się z biegiem spotkania nie tylko prowokacyjny, ale również bardzo realny i aktualny.

Rozmowa z naszym gościem dotyczyła szeroko pojętych, politycznych, społecznych i kulturowych przemian nie tylko w Polsce i wokół niej, ale i na całym świecie. Z jednej strony duch modernizacyjny i sekularyzacja, z drugiej powrót do duchowości i religijności.

 

 

 

Agata Bielik – Robson – filozofka i publicystka, autorka wielu książek i publikacji, pracuje na Wydziale Teologii Uniwersytetu w Nottingham jako profesor studiów żydowskich oraz w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN.

 

 

 

 

Agata Bielik-Robson zdecydowanie zaprzeczyła, iż to, co dzieje się w Polsce jest rewolucją, a tym bardziej nie jest rewolucją konserwatywną. Obecne tendencje oceniła jako reakcyjny powrót do struktur zamkniętych, tradycjonalnej religijności i nacjonalistyczno – katolickiego – stopniowego – puczu. Podkreślała, jak wielką rolę – niestety – odgrywa w Polsce katolicyzm i system kościoła katolickiego, co w żadnej mierze nie ma nic wspólnego z religijnymi przemyśleniami.

Winę za to ponosi nie tylko obecnie prawująca władzę ekipa nacjonalistyczno – autorytarnej partii PiS, oraz mocno zdegenerowany, zamknięty i reakcyjny kościół katolicki, lecz także, nadal wielka rzesza bezwolnych, wiernych i przyzwyczajonych do tradycji obywateli.

Jako społeczeństwo nie potrafiliśmy wykorzystać danej nam w 1989 szansy wolności i późniejszego wejścia w rodzinę UE i sojuszu NATO i przegraliśmy. Nie wykorzystaliśmy potencjałów nowo stworzonej niepodległej państwowości (chwalebnym wyjątkiem jest udana reforma samorządu terytorialnego) i wolności wiedzy, kultury, słowa, podróżowania. Co prawda nasz gość odżegnywała się od krytyki pierwszych lat „transformacji“ oraz reform prof. Leszka Balcerowicza, uznając je za niezbędne. Lecz tym mocniej skrytykowała dominujące w latach 90-tych i 2000-tych partie polityczne, zarówno postkomunistyczną SLD – która wcale nie okazała się partią lewicową, jak i  liberalno – konserwatywną PO, która popadła w zadufanie i szybko zapomniała o swoich wartościach i korzeniach.

Podsumowanie spotkania było raczej pesymistyczne: Polska nie wypracowała sobie żadnych podstaw programowych, a tym bardziej – co kluczowe w obecnej polityce – dyskursu o podstawie emocjonalnej, czy to „nowoczesnego patriotyzmu“ czy roli europejskiego łącznika między wschodem a zachodem. Podczas gdy kościół katolicki w Polsce, korzystając ze swojej propagandowej, gospodarczej i historycznej siły głosił swoją narrację – antyliberalną, antyeuropejską, zaściankową, idącą aż do nacjonalizmu i antysemityzmu, rządzące  przed PiS ekipy zapomniały o kulturowej i jakościowej edukacji nie tylko dzieci i młodzieży, ale i całego społeczeństwa. Trudno będzie w następnych latach – nawet przyjmując porażkę polityczną obozu PiS – trend ten zatrzymać, a co dopiero odwrócić.

 

Wrażenia z naszego spotkania z Agatą Bielik – Robson (Fot.:  Artur Krynicki):